Tartenni afal

Mae cyfres arall o’r Great British Bake Off wedi dod i ben ac fel y cyfresau eraill cyn hyn, dwi wedi mwynhau hon yn aruthrol, ac yn hapus iawn o weld Nadiya yn ennill. Pencampwr haeddiannol yn fy marn i, wnaeth gynyddu mewn hyder wrth i’r gyfres fynd yn ei blaen gan greu cacennau trawiadol a blasus iawn yr olwg wythnos ar ôl wythnos.

Fel y dywedodd un person wrtha i ar twitter nos Fercher, ‘dyma dy world cup di ynte?’ – wel ia o bosib, ac o’r herwydd doeddwn i ddim yn mynd i fod yn hapus yn ei wylio adra ar fy mhen fy hun. O na, fe wnes i wylio’r rownd derfynol ar sgrin fawr mewn tafarn, gyda llond ystafell o gyd bobwyr a mwy na digon o gacennau a gwin.

A dweud y gwir dwi wedi bod yn cwrdd â grŵp o ffrindiau yn rheolaidd i wylio’r rhaglen, ac yn aml yn pobi rhywbeth i gyd fynd gyda themâu’r wythnos. Yn ystod wythnos toes y rhaglen, fe wnes i’r tartenni bach afal yma. Crwst pwff menynaidd, gydag afalau yn gorwedd ar bast almon melys. Tartenni bach trawiadol sydd mewn gwirionedd yn hawdd iawn i’w gwneud.

Fe wnes i fy nghrwst pwff fy hun, a wir i chi mae’n lot haws nag y buasech chi’n ei feddwl os ydych yn dilyn fy rysáit ar gyfer ‘rough puff’. Ond os yw amser yn wirioneddol yn brin yna does yna s dim byd yn bod gyda defnyddio paced da o does pwff, cyn belled mai un wedi’i wneud gyda menyn ydi o.  Ond rhowch gyfle arni unwaith o leiaf.

Cynhwysion
Ar gyfer y crwst

250g o fenyn oer

250g o flawd plaen

1 llwy de o halen

150ml o ddŵr oer

Ar gyfer y llenwad
80g o fenyn heb halen

80g o siwgr mân

1 wy

80g o almonau mâl

15g o flawd plaen

1 wy

1 llwy de o rym

2 afal

25g o fenyn wedi toddi

50g o siwgr mân

1 llwy fwrdd o jam bricyll wedi’i gynhesu efo llwy de o ddwr.

Dull

• Torrwch y menyn ddarnau bach a’u rhoi mewn powlen gyda’r blawd a’r halen.
• Gyda’ch dwylo rhwbiwch y menyn i mewn i’r blawd nes ei fod yn edrych fel briwsion bras. Rydych dal eisiau darnau gweddol fawr o fenyn ynddo.
• Yna gwnewch bant yn y canol ac ychwanegu tri chwarter o’r dŵr, a’i gymysgu i mewn gyda llwy neu gyllell nes ei fod yn dod at ei gilydd, gan ychwanegu mwy o ddŵr os oes angen. Gwnewch yn siŵr nad ydych yn tylino’r toes, fe ddylai fod yn reit lympiog.
• Ysgeintiwch ychydig o flawd ar eich bwrdd a siapiwch eich toes fel ei fod yn ffurfio petryal. Nawr roliwch allan o’ch blaenau i un cyfeiriad fel bod gennych un darn hir o does tua 30cm x 15cm.
• Plygwch draen o’r toes i lawr ar ben ei hun, cyn plygu’r traean gwaelod i fyny am ben hwnna, fel petai chi’n plygu llythyr!
• Nawr trowch y toes 90°, a’i rolio unwaith eto mewn un cyfeiriad nes ei fod tair gwaith mor hir eto. Ailadroddwch y plygu, cyn ei lapio mewn cling film a’i roi yn yr oergell am 30 munud.
• Ar ôl iddo oeri yn ddigonol, roliwch a phlygwch ddwywaith eto. Fe fyddwch wedi rholio a phlygu pedair gwaith erbyn y diwedd. Rhowch yn ôl yn yr oergell am 30 munud arall.
• Cynheswch y popty i 200°C / 180°C / Nwy 6 a leiniwch dun pobi gyda phapur gwrthsaim.
• I wneud y past almon chwisgiwch y menyn a’r siwgr gyda chwisg drydan am ychydig funudau hyd nes eu bod yn ysgafn ac yn olau. Ychwanegwch yr wy a’i gymysgu’n dda, yna plygwch yr almonau, y blawd a’r rym i mewn i’r gymysgedd.
•  Rholiwch eich toes nes ei fod yn drwch ceiniog punt. Yna gyda thorrwr siâp cylch tua 4 modfedd ar draws, torrwch 10 o gylchoedd allan.
• Gosodwch ar dun pobi wedi’i leinio gyda phapur gwrthsaim, a phrociwch ganol pob un gyda fforc.
• Rhowch yn ôl yn yr oergell am o leiaf 20 munud.
• Yn y cyfamser pliciwch eich afalau, torrwch y canol allan a sleisiwch yn dafellau tenau.
  Tynnwch y cylchoedd toes o’r oergell a thaenwch lond llwy de o’r past almon yn y canol a gosodwch dafellau afal am ei ben mewn patrwm del.
• Brwsiwch y menyn wedi toddi am eu pennau ac ysgeintiwch gyda siwgr mân. Coginiwch am 15 munud neu hyd nes bod y crwst yn euraidd a’r afalau yn dechrau lliwio.
  Gadewch i oeri ar rwyll fetel.
•  Wrth aros iddyn nhw oeri cynheswch y jam a’r dŵr mewn sosban a brwsiwch am ben y tartenni i roi sglein deniadol iddynt.

Gwyl Tafwyl

Y penwythnos yma fe fydda i’n mynd nôl i Gaerdydd i gymryd rhan yng Ngŵyl Tafwyl.

Mae Tafwyl yn ŵyl flynyddol sy’n cael ei drefnu gan Fenter Caerdydd. Mae’r prif ddigwyddiadau yng Nghastell Caerdydd, ar ddydd Sadwrn Mehefin 15fed, ond fe fydd digwyddiadau ar draws Caerdydd drwy gydol yr wythnos.

Roedd gŵyl y llynedd yn llwyddiant ysgubol, yn anffodus doeddwn i ddim yn gallu mynd, felly roeddwn i’n falch iawn pan ges i wahoddiad i gymryd rhan eleni.

Mae’n edrych fel bod yna rywbeth i bawb yn Ffair Tafwyl dydd Sadwrn, gan gynnwys stondinau yn hyrwyddo cynnyrch Cymreig (o weld y rhestr fe fydd yn rhaid i mi gofio fy mhwrs!); gweithdai llenyddol, cerdd, celf, coginio a drama; a pherfformiadau byw gan ystod o artistiaid gan gynnwys un o fy hoff fandiau Cymraeg, Colorama.

Mae nhw wedi gofyn i mi gynnal sesiwn yn y babell goginio (ble arall?) am 1 o’r gloch. Sesiwn ar addurno cacennau bach fydd hi, felly os ydych chi eisiau gwybod y gyfrinach i eisin menyn ysgafn, neu’n cael trafferth peipio yn berffaith dewch draw. Dwi’n gobeithio dangos nifer o ffyrdd gwahanol o addurno a rhannu digon o tips ar sut i gael cacennau perffaith bob tro. Ac wrth gwrs ar ôl addurno’r cacennau fe fydd rhaid i rywun eu bwyta, felly fe fydd yna gegaid o gacen i’r rhai sydd yn dod i wrando (dim fy mod i’n eich llwgrwobrwyo gyda chacen!).

Dwi hefyd yn mynd i gael cyfle i lenwi fy mol, gan fy mod i’n beirniadu Bake Off Tafwyl gyda Nerys Howell. Mae’r gystadleuaeth ar agor i blant ac oedolion , gyda 3 chategori gwahanol i’r gwahanol oedrannau. Mae’n rhaid i blant dan 11, pobi ac addurno chwech fairycake, pobl ifanc dan 16 yn pobi ac addurno chwech cupcake, ac mae’n rhaid i’r oedolion bobi ac addurno cacen sbwng dwy haen neu fwy. Dwi’n disgwyl y bydd yna wledd o gacennau, a gyda rhyw 45 o blant ac oedolion wedi cofrestru, dwi’n amau na fyddai angen cinio wedyn!

Fe fydd Nerys a minnau yn cyhoeddi’r canlyniadau am 12 yn y babell goginio, dwi’n addo y byddai’n fwy o Mary Berry na Paul Hollywood wrth feirniadu.

Felly os ydych chi o gwmpas Caerdydd dydd Sadwrn, dewch draw i Ffair Tawfyl, mae yna lwyth o bethau yn mynd ymlaen a chofiwch bigo fewn i’r babell goginio i ddweud helo.