Archif | bara RSS feed for this section

Cwrs Bara Bread Ahead

23 Maw

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

Dwi wedi bod yn pobi fy mara fy hun ers peth amser nawr, yn bennaf bara a byns melys, ond dwi hefyd yn mwynhau gwneud torth gyffredin yn achlysurol. Ond fel popeth arall, dwi di dysgu fy hun, a fyth ers i fy mrawd fynd ar gwrs bara Richard Bertinett yn Bath, dwi wedi bod eisiau mynd ar gwrs fy hun, er mwyn cael dysgu yn iawn gan arbenigwyr.

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

Felly pan ofynnodd fy ngŵr i mi beth oeddwn i eisiau ar fy mhen-blwydd roeddwn i’n gwybod yn syth beth i ofyn amdano. Roeddwn i wedi gweld bod Bread Ahead, becws Justin Gellatly yn Borough Market yn gwneud cyrsiau ac wedi bod yn pori drwy’r hyn yr oedden nhw’n ei gynnig ers peth amser.

Dwi wedi bod yn ffan mawr o Justin Gellatly ers peth amser, wel yn ffan o’i fara ac yn benodol ei doughnuts. Wir i chi maen nhw’r gorau dwi wedi’i flasu a dwi’n gorfod bachu un bob tro dwi’n Borough market. Mae o a’i dim yn amlwg yn angerddol iawn am fara, ac er gwaethaf poblogrwydd y becws, maen nhw’n cadw’r busnes yn weddol fach er mwyn sicrhau’r safon uchaf posib. Felly dy nhw mond yn gwerthu yn y farchnad ac ar gyfer busnesau lleol.

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

Ac roedd yr angerdd yna yn sicr i’w weld ar y cwrs.

Roedd hi’n anodd dewis cwrs penodol gan bod yna gymaint o rai da’r olwg ganddyn nhw, ond Cwrs Pobi Uwch ddewisais i – cwrs diwrnod yn dysgu gwneud popeth o baguettes i brioche.

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

Aidan Chapman oedd yn ein harwain ni trwy’r dydd ac yn rhannu ei brofiad helaeth a ni ac roedd y cwrs yn cael ei gynnal yn eu becws. Ac er eu bod nhw yn gorffen eu gwaith wrth i ni ddechrau, roedd yn braf, bod yn y fath awyrgylch; cael gweld y mynyddoedd o flawd maen nhw’n ei ddefnyddio, a’r poptai proffesiynol. Yn sicr roedd yna ddigon o ysbrydoliaeth.

Fe ddechreuom drwy wneud y toes ar gyfer baguettes a’r pizza fyddai hefyd yn ginio i ni.

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

Mewn byd delfrydol fe fuasai’r broses yn cymryd 2 ddiwrnod. A’r cam cyntaf yw i wneud poolish, sef cymysgedd o furum, dwr ac ychydig o flawd, sy’n cael ei adael dros nos, er mwyn rhoi mwy o amser i’r burum ddatblygu sydd yn ei hun yn rhoi blas mwy cymhleth i’r bara. Mae hwn wedyn yn cael ei ychwanegu at weddill y cynhwysion ar y diwrnod canlynol, pan fyddwch yn barod i bobi.

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

Fe wnaethom dorth sourdough hefyd gyda blawd rye a hadau caraway a choriander. Eto proses fyddai fel arfer angen dechrau 6 niwrnod ynghynt ond roedd ‘na dipyn bach o cheatio yn mynd ymlaen!

I blesio fy nant melys, fe wnaethom croissants a thorth brioche hyfryd. Mae’r ddau yn broses reit lafurus, ddim yn rhywbeth y buasech chi’n ei wneud bob dydd ond yn sicr yn werth yr ymdrech yn y pendraw.

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

Wrth wneud y croissants, rydych yn dechrau gyda thoes bara melys, ond yr hyn ddysgais oedd nad oes angen gweithio’r toes yma yn ormodol fel bara cyffredin gan y bydd yn ei wneud yn anoddach i ychwanegu’r holl fenyn y diwrnod canlynol. Felly dim ond cymysgu popeth am ychydig funudau sydd ei angen, gan adael y toes i ddatblygu ei hun dros nos. Mae’n reit ddychrynllyd gweld faint o fenyn sy’n mynd mewn i croissants. Ond yr haenau o fenyn a thoes sy’n gwneud croissant ysgafn perffaith y byddai unrhyw boulangerie Ffrengig yn falch ohono.

Yn yr un modd mae yna swm anweddus o fenyn yn mynd mewn i dorth brioche, ac mae’n edrych fel y buasai’n amhosib i’w gyfuno gyda’r toes. Yn sicr dyw o ddim yn hawdd i’w wneud gyda llaw fel y gwnaethom ni; mae’n rhaid tylino’r menyn i mewn, bedwar lwmp ar y tro, felly dyw o ddim yn broses y gallwch ei frysio. Ond byddwch yn anghofio am hynny yn ddigon sydyn wrth i’r arogl melys a menynog ddechrau llenwi’r gegin wrth iddo bobi. Wrth gwrs mae’r blas yn odidog hefyd.

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

OLYMPUS DIGITAL CAMERA

Does dim dwywaith bod y diwrnod yn waith caled iawn, yn enwedig i fenyw feichiog, dwi erioed wedi tylino cymaint yn fy myw! Ond fe ddygais gymaint gan Aidan, ac fe gawsom ni lot fawr o hwyl. A’r peth gorau oedd gadael nid yn unig gyda sgiliau newydd ond gyda dau fag yn llawn o ddanteithion hyfryd. Roedd y ty yn arogli fel becws am ddyddiau wedyn.

Pizza cartref

2 Mai

20140501-204409.jpg

Dwi wrth fy modd gyda pizza ond dwi hefyd yn ei gasáu. Oes yna unrhyw fwyd sy’n gallu bod cweit mor afiach a hyfryd ar yr un pryd?

Alla’i ddim meddwl am ddim byd gwaeth na Dominos seimllyd, efo crwst trwchus, sydd â digon o galorïau i’ch cadw chi fynd am wythnos. Ond ar y llaw arall does yna’m llawer gwell na pizza tenau a chrensiog, wedi gwneud â’r cynhwysion gorau a’i goginio mewn popty coed.

Mae’r ddau yn fwystfil hollol wahanol.

Ond does yna ddim esgus i estyn am y ffôn a galw am takeaway, achos mae pizza nid yn unig yn hawdd i’w wneud adref, mae hefyd yn lot o hwyl, ac fe allaf warantu y bydd o’n blasu gan-gwaith yn well hefyd. Er fel da chi’n gweld isod mae o’n gallu golygu lot o lanast!

20140501-204505.jpg

20140501-204452.jpg

Roeddwn i wrth fy modd yn cael gwneud pizza fel plentyn. Byddai mam yn prynu’r crwst mewn paced o’r siop a ninnau yn cael rhoi beth bynnag oedd yn mynd a’n bryd am ei ben – ham, pys bach melyn a lot o gaws fyddai fy newis arferol i os ydw i’n cofio’n iawn. Wrth gwrs doedd y crwst siop yn ddim byd tebyg i grwst cartref (tebycach i gardfwrdd fuaswn i’n ei ddweud), ond roedd o’n gymaint o hwyl cael gwneud ein bwyd ein hunain, a dewis y cynhwysion yr oeddwn i eisiau, yn hytrach na gorfod rhannu gyda phawb.

A dyna ydi’r pleser yn dal i fod, mae Johny a minnau’n licio pizzas hollol wahanol – mae o’n ddyn meat feast efo gymaint o bethau wedi’u taflu ar un pizza ac sy’n bosib, tra dwi’n licio rhywbeth llawer symlach. Ond mae hynny yn iawn pan fyddwch chi’n gwneud eich pizza personol eich un.

20140501-204517.jpg

Felly y tro hwn fe gawsom pizza garlleg i ddechrau efo dim byd mwy nag olew olewydd a garlleg arno, wedyn fe wnes i bizza pesto, parma ham, pupur coch a dail rocket, tra bod Johny wedi cael un efo salami, ham, wy a chaws. Fel y gwelwch chi roedd o’n falch iawn o’i gampwaith.

20140501-204439.jpg

Er mwyn sicrhau’r crwst perffaith mae’n bwysig bod eich popty mor boeth ag y gall fod. Mae hefyd yn werth cael rhyw fath o garreg bobi, sy’n cael ei gynhesu yn y popty o flaen llaw. Mae’n bosib prynu un pwrpasol, defnyddio teil marmor, neu gwnewch be dwi’n ei wneud a defnyddio’r radell haearn sydd gen i ar gyfer gwneud cacs bach.

Mae’r rysáit yma yn gwneud digon o does i wneud 8 pizza, dwi ddim yn disgwyl i unrhyw un fwyta cymaint a hynny, ond mae’n rhewi’n dda, felly dwi wastad yn gwneud gormod. Felly ar gadael i’r toes godi, rhannwch yn 8 pelen, a rhowch unrhyw does na fyddwch yn ei ddefnydio mewn bagiau plastig a’u gosod yn y rhewgell. Wedyn y tro nesaf dwi awydd pizza yr unig beth sydd angen ei wneud yw ei dynnu allan a’i adael i ddadmer ar dymheredd ystafell, cyn ei rolio allan fel arfer.

 

Cynhwysion

500g o flawd bara cryf

500g o flawd spelt

20g o halen

14g o furum

3 llwy fwrdd o olew olewydd

650ml o ddŵr cynnes

 

Dull

Cymysgwch y ddau flawd mewn powlen fawr cyn ychwanegu’r halen a’r burum. Gwnewch bant yn y canol ac ychwanegwch y dŵr a’r olew. Cymysgwch gyda llwy nes ei fod wedi cyfuno yn llwyr yn does gwlyb.

Ysgeintiwch fymryn o flawd ar eich bwrdd a thylino’r toes am 10 munud nes ei fod yn llyfn.

Rhowch y toes mewn powlen wedi ei hiro ag olew, a’i orchuddio â cling film. Gadewch i’r toes godi am awr, neu hyd yn oed ei roi yn yr oergell i godi yn araf dros nos.

Yn y cyfamser rhowch eich carreg bobi yn y popty a chynhesu’r popty i 240ºC / 220ºC ffan / marc nwy 6

Ysgeintiwch y bwrdd â blawd. Cnociwch y toes yn fflat, ei rannu’n 8 darn. Rholiwch i mewn i beli a’u gadael i orffwys am 15 munud o dan liain sychu llestri, (ar y pwynt yma gallwch rewi unrhyw does na fyddwch yn ei ddefnyddio).

Gyda digon o flawd ar eich bwrdd, a gyda phin rholio rholiwch un o’r peli toes yn gylch mawr tenau.

Ychwanegwch pa bynnag gynhwysion yr hoffech, boed o’n saws tomato, cig a chaws, neu pesto a llysiau, cyn trosglwyddo’r toes yn ofalus i’ch carreg pobi. Fel arall gallwch roi’r toes yn syth ar y garreg pobi, ac wedyn ychwanegu’r cynhwysion, ond bydd angen gweithio yn gyflym fel hyn gan fod y garreg yn boeth iawn ac fe fydd y toes yn dechrau coginio.

Yna rhowch yn y popty i goginio am 10-12 munud, nes bod y crwst yn grisp.

Bwytewch, cyn gwneud un arall!

 

 

Pobi ar gyfer Dan Lepard

4 Hyd

20131006-194647.jpg

Dwi wedi sôn o’r blaen fy mod i’n aelod o glwb pobi lleol – band of bakers. Rydym fel arfer yn cwrdd ryw unwaith y mis, yn pobi llwyth o gacennau, bisgedi neu fara sy’n cyd-fynd a thema benodol. Wedyn da ni’n eu bwyta i gyd, cael sgwrs a diod fach ac yna’n mynd ag unrhyw beth sydd ar ôl adref gyda ni. Mae’n syniad syml iawn ond yn lot o hwyl.

Ond roedd y cyfarfod diwethaf ychydig yn wahanol i’r arfer, y tro hwn roedd rhaid i ni bobi rhywbeth penodol allan o lyfr gwych y pobydd Dan Lepard – Short and Sweet. Nawr does yna ddim byd anarferol am hynny, a dweud y gwir mae’n un o fy hoff lyfrau pobi felly roedd o’n ddigon hawdd dewis rhywbeth i’w wneud.

20131006-194658.jpg

Ond roedd yna bwysau ychwanegol y tro hwn gan ein bod ni’n pobi ar gyfer y dyn ei hun, yn ogystal â nifer o newyddiadurwyr gan mai dyna lansiad swyddogol ar gyfer fersiwn yr Iseldiroedd o’r llyfr.

Mae Dan Lepard yn dipyn o arwr i mi, fe wnes i ddod ar ei draws yn wreiddiol yn y Guardian. Mae o wedi bod yn ysgrifennu colofn ar bobi ers rhai blynyddoedd bellach, er mae o newydd stopio ysgrifennu i’r papur er mwyn canolbwyntio ar brosiectau eraill. Mae ei ryseitiau wastad yn ddiddorol, yn flasus ac o hyd yn llwyddianus, ac mae ei lyfr Short and Sweet yn feibl i unrhyw un sy’n hoffi pobi. Mae yna gyflwyniadau swmpus i bob pennod a channoedd o ryseitiau ar gyfer popeth o fisgedi, i fara ac o does i deisennau.

20131006-194831.jpg

 

20131006-194728.jpg

Felly doedd hi ddim yn hawdd dewis un rysáit o’r llyfr; ond gan fy mod i wrth fy modd yn pobi ac yn bwyta byns melys, fe benderfynais wneud ei ‘sticky toffee apple buns’. Doeddwn i ddim wedi gwneud y byns melys yma, sy’n llawn cnau pecan ac afalau wedi’i coginio mewn caramel o’r blaen, felly roedd o’n her ychwanegol, ond un wnes i ei fwynhau yn fawr.

Mae’r byns yn hyfryd, mae’r cnau pecan yn rhoi ansawdd neis, sy’n cyferbynnu gyda’r toes meddal, a’r afalau wedyn yn ychwanegu melysrwydd a rhywfaint o leithder sy’n eu stopi rhag mynd yn sych o gwbl.

Ar y noson roedd rhyw bump ar hugain ohonom wedi pobi danteithion o lyfr Dan, ac roedd y byrddau dan eu sang gyda chacennau, bisgedi, bara a phastai. Gwledd go iawn.

20131006-194850.jpg 20131006-194748.jpg 20131006-194738.jpg 20131006-194707.jpg

A chwarae teg i Dan roedd o’n glên iawn, ac yn llawn canmol o’n hymdrechion ni. Mae o’n foi hyfryd ac roedd o’n grêt cael sgwrs ef fo am bobi, a chlywed am yr hyn mae o am wneud nesaf. Fe ddywedodd ei fod yn gweithio ar lyfr am bobi traddodiadol o Brydain, gan gynnwys ryseitiau o Gymru. Fe fydd hi’n ddiddorol gweld dehongliad rhywun o Awstralia o’n cacennau traddodiadol ni.

Roedd hi wir yn bleser cael bod yn rhan o’r noson ac o gael pobi ar gyfer rhywun mor dalentog â Dan Lepard.

Dysgu gan y meistr yn Awstria

19 Ebr

20130419-172536.jpgGyda’r gaeaf yn edrych fel ei fod am bara am byth, a gwyliau’r Pasg yn agosáu fe benderfynais fynd ar drip munud olaf i Awstria. Wrth gwrs roedd yr eira ffres oedd yn dal i ddisgyn ar y llethrau yn atyniad mawr, ond roeddwn i hefyd yn awyddus i dreulio ychydig o amser yn y gegin gyda Heinz, fy nghyn fos, a phobwr o fri.

Fel dwi wedi sôn o’r blaen roeddwn i’n gweithio mewn gwesty bach yn Awstria am dymor sgïo ar ôl gadael y coleg, gwesty sy’n berchen i Heinz ac Anita Schenk. Mae Heinz yn dod o Awstria ond o Flaenau Ffestiniog y daw Anita yn wreiddiol. Fy gyfarfu’r ddau pan ddaeth Heinz i weithio fel chef yng ngwesty Portmeirion, ond ers blynyddoedd nawr maen nhw wedi bod yn rhedeg gwesty teuluol hyfryd o’r enw Luginsland, ynghanol ardal sgïo anhygoel.

heinz - blog

Mae Heinz yn chef gwych, ac roeddwn i’n lwcus i gael bwyta ei fwyd bob dydd am ryw bum mis wrth weithio yno. Ond er fy mod wrth fy modd ar y pryd yn ei wylio’n coginio ac o gael helpu yn y gegin, wnes i ddim bachu ar y cyfle i ddwyn rhai o’i ryseitiau. Felly y tro hwn roeddwn i wedi rhybuddio Heinz fy mod i’n dod i bigo ei ymennydd (gan mai dyna ble mae ei ryseitiau i gyd) yn ogystal â dod i sgïo.

Roedd o’n grêt cael mynd i sgïo bob dydd (tan i fi frifo fy hun yn troi fy mhen-glin, ond stori arall yw honno) ac wedyn dod ‘nôl i dreulio amser yn y gegin. Cegin anferth broffesiynol! Roedd yna rai ryseitiau yr oeddwn i’n awyddus i’w gael, ond hefyd roeddwn i’n agored i awgrymiadau Heinz.

bara - blog

Y rysáit oedd ar frig fy rhestr oedd y bara melys wedi’i blethu. Roedd yn Heinz yn arfer gwneud y dorth yma bob dydd ar gyfer brecwast ac mae hi’n hyfryd, yn enwedig efo’i jam bricyll cartref, neu jam grawnwin a sinsir. Mae’r dorth yn un reit gyfoethog gyda menyn, siwgr ac wyau ynddi, ond er ei fod yn felys, dyw hi ddim cweit fel torth brioche chwaith.

bara2 - blog

bara3 - blog

Fe ges i hwyl yn dysgu sut i blethu’r dorth, dwi’n gallu plethu gwallt efo tri darn yn hawdd ond fe gymerodd ychydig o amser i gael fy mhen rownd gweithio gyda phedwar. Mae Heinz yn gwneud torth fwy gyda 6 hefyd, ond dwi heb fentro honno … eto.

Dwi wedi gwneud fideo o’r plethu os da chi am drio fo eich hun.

Ymysg y pethau eraill y gwnes i goginio oedd gebacken mäuse – llygod wedi’i ffrio (math o doughnut efo cyrens)

llygod - blog

Beugel – toes bara tenau wedi’i lenwi un ai gyda chnau cyll wedi’i malu yn fan, neu hadau pabi (cynhwysyn sy’n gyffredin iawn yn Awstria).

beugel2 - blog

beugel - blog

beugel3 - blog

Mae’r Awstriaid yn coginio lot efo caws ceulaidd (curd cheese) hefyd, topfen maen nhw’n ei alw ond mae’n cael ei werthu fel Quark yn y wlad yma. Fe wnaethom ni ddau rysáit yn defnyddio’r caws yma – topfen knödel a topfen palatschinken.

Math o dumpling caws sy’n cael ei goginio mewn dŵr berwedig a’i orchuddio mewn briwsion bara, siwgr a sinamon yw topfen knödel. Mae’n flasus iawn, yn enwedig wedi’i weini gyda jam eirin.

IMG_7116

Wedyn crempog wedi’i llenwi gyda’r caws, cyrens a lemon, a’i goginio yn y popty wedi’i orchuddio mewn cwstard yw topfen palatschinken. Ddim yn annhebyg o gwbl i’n pwdin bara menyn ni a dweud y gwir, ond mae’r Awstriaid yn fwy na hapus i’w fwyta fel cinio yn ogystal â phwdin. Un o’r rhesymau pam fy mod i’n licio Awstria gymaint debyg!

paltschinken - blog

palatschinken2 - blog

Yn ogystal â hynny fe wnaethom ni fisgedi bach a creme caramel. Fel y gallwch ddychmygu roeddwn i wrth fy modd yn sglaffio’r holl bwdinau yma bob nos.

bisgedi - blog

creme caramel - blog

Mae’n rhaid i fi nawr ail greu’r holl ryseitiau yma adra, doedd Heinz ddim yn mesur dim, gan fod y ryseitiau i gyd yn ei gof, a’i fod yn gwybod o edrych faint o bopeth oedd angen. Felly roedd rhaid i mi amcangyfrif faint o bopeth yr oedd o’n ei ddefnyddio. Dwi’n gobeithio bod fy mesuriadau yn gywir!

Pobi dros y Pasg

1 Ebr

IMG_7008 Mae penwythnos hir yn golygu un peth i fi, digon o amser i botsian yn y gegin. Doedd gen i ddim llawer o gynlluniau dros benwythnos y Pasg, felly fe fachais ar y cyfle i bobi ychydig o bethau sydd angen amser ac amynedd i’w gwneud. Pethau na fuaswn i’n gallu eu gwneud ar benwythnos prysur arferol. Ar frig y rhestr wrth gwrs oedd hot cross buns, neu bynen y Grog yn Gymraeg (dwi’n dysgu rhywbeth newydd bob dydd efo’r blog ma!). Dwi wrth fy modd efo’r byns bach sbeislyd yma, yn enwedig wedi’i tostio a’u taenu efo menyn. Ond yn wahanol i’r arfer roeddwn i’n awyddus i drio eu gwneud nhw gyda blawd spelt y tro hwn. Dwi heb bobi gyda’r blawd yma o’r blaen ond mae’r pobydd o Norwy, Signe Johansen yn ei argymell yn ei llyfrau hi, ac fe ddywedodd wrthyf ei bod hi’n ei defnyddio mewn 90% o’i bara melys y dyddiau yma. Mae spelt yn wenith hynafol, oedd wedi mynd allan o ffasiwn, ond mae o i fod yn fwy iachus na gwenith arferol ac mae yn lot llai o glwten felly mae’n dda ar gyfer pobl sy’n sensitif i wenith. IMG_7013 IMG_7025 Mae blawd spelt yn bihafio ychydig yn wahanol i flawd cyffredin, fe wnes i ffeindio bod angen llai o hylif nag y buaswn i’n arferol, ond dyw’r diffyg glwten ddim yn effeithio ar y bara yn y pendraw, a dweud y gwir mae’n rhoi blas hyfryd i’ch byns. 20130331-113956.jpg Yn ogystal â chwarae gyda spelt roeddwn i hefyd eisiau trio rhywbeth hollol newydd, felly ar ôl pori drwy fy llyfrau fe benderfynais y buaswn i’n trio gwneud croissants am y tro cyntaf, gan ddilyn rysáit o lyfr gwych Richard Bertinet. 20130331-114056.jpg Nawr dwi erioed wedi trio gwneud croissants o’r blaen, yn bennaf gan ei fod yn cymryd cymaint o amser. Ond mewn gwirionedd dyw o ddim yn anodd, ond mae’r broses yn un hir wyntog, gan fod angen digon o amser i’r toes godi dros nos, ac mae’n rhaid gadael i’r toes orffwys rhwng bob cam. 20130331-114007.jpg Er bod y broses yn un llafurus, roedd o’n werth o yn y diwedd i gael croissants cartref ffres. Roedden nhw’n hyfryd, doeddwn i ddim yn gallu dychmygu y buasent nhw’n troi allan cweit mor dda. Rydych chi’n gallu rhewi’r toes hefyd cyn eu coginio, felly rwan mae gen i lond rhewgell o croissants yn barod i’w dadmer pan fyddai awydd un eto. Fe ddywedodd rhywun ar twitter yn ddiweddar bod Pasg yn wyliau llawer gwell na’r Nadolig, does ‘na ddim y pwysau na’r disgwyliadau i borthi’r pum mil na’r angen i lynu at fwydlen ddogmatig, ac felly mae rhywun yn tueddu i’w fwynhau yn fwy. Ac mae’n rhaid dweud fy mod i’n cytuno, dwi’n cael digon o amser i bobi, ond teimlo fy mod i’n gallu gwneud hynny yn fy amser fy hun a gwneud yn union beth dwi eisiau. O weld trydar pobl dros y dyddiau diwethaf dim fi yw’r unig un, mae’r byg pobi wedi bachu llawer. Beth arall sy’n well pan fo’r tywydd yn dal i fod mor oer. 20130331-114126.jpg Mwynhewch y pobi a’r wyau siocled!

Semlor – Byns Cardamom o Sweden

11 Chw

semlor

 

 

Yr adeg yma o’r flwyddyn da ni gyd yn cofio bod crempogau yn bodoli ac yn gwagio silffoedd yr archfarchnadoedd o flawd, wyau a jiff lemon wrth i ni ddathlu dydd Mawrth Ynyd gyda brwdfrydedd.

Dwi wrth fy modd gyda chrempogau, ond os caf i esgus i wneud rhywbeth arall yna dwi am neidio ar y cyfle i ehangu fy ngorwelion ychydig.

Wrth gwrs nid y ni yw’r unig wlad i ddathlu’r diwrnod olaf yma cyn y Grawys, ond mae gwledydd eraill yn gwneud defnydd gwahanol o’r wyau, siwgr a menyn sydd yn y cypyrddau. Yn Sweden a llawer o wledydd Sgandinafiaiadd eraill nid crempogau maen nhw’n ei wneud ond Semlor – byns bach cardamom, wedi’i llenwi gyda phast marsipán a hufen.

Fy ffrind i Pia o Sweden wnaeth fy nghyflwyno i’r danteithion hyfryd yma yn wreiddiol. Pan yrrodd lun o’r cacennau bach hyn i mi, ro’n i’n gwybod bod rhaid i mi gael y rysáit. Gan eu bod nhw’n seiliedig ar does bara, mae ‘na gryn dipyn mwy o waith i’r rhain na chrempog, ond os cewch chi’r amser mae’n werth eu trio, does dim rhaid cyfyngu eich hunain i ddydd Mawrth Ynyd.

Mae’r sbeis o’r cardamom yn ysgafn iawn ond yn rhoi blas ychydig yn wahanol iddyn nhw, a’r hufen a’r marsipán wedyn yn ychwanegu’r melystra. Mae’r rysáit wreiddiol yn cynnwys almonau chwerw, ond maen nhw’n anghyfreithlon yn y wlad hon gan eu bod nhw’n wenwynig os ydych yn bwyta gormod! Er hynny dwi wedi cael cyflenwad arbennig gan fy ffrind yn y post, ond fe fydd y rhain yr un mor neis heb yr almonau chwerw.

Cynhwysion

500g o flawd bara cryf

14g o furum sych

100g o siwgr mân

5g o halen

1 wy bach

250ml o laeth braster llawn

7 pod cardamom neu llwy de o gardamom mâl

100g o fenyn heb halen

 

I’w llenwi

150g o farsipán

300ml o hufen dwbl

½ llwy de o rin fanila (vanilla extract)

2 llwy fwrdd o siwgr eisin

 

Dull

Toddwch y menyn mewn sosban ac ychwanegwch y llaeth. Tynnwch yr hadau o’r podau cardamom a’u malu yn fân gyda phestl a mortar, neu waelod pin rholio, a’u hychwanegu at y llaeth. Cynheswch i 37°C (tymheredd y corff). Gofalwch nad yw’n rhy boeth gan y bydd gormod o wres yn lladd y burum.

Mewn powlen, cymysgwch y blawd, y siwgr, yr halen a’r burum. Ychwanegwch yr wy ac yna hidlwch y llaeth i’r gymysgedd, er mwyn dal yr hadau cardamom.

Rhowch ychydig bach o flawd ar y bwrdd a thylinwch y toes am 10 munud nes ei fod yn llyfn.

Rhowch y toes mewn bowlen wedi ei iro gydag olew a gorchuddiwch gyda cling film. Gadewch i’r toes godi mewn rhywle cynnes am awr.

Rhannwch y toes yn ddarnau crwn tua 60g yr un (ychydig yn fwy na pel golf ) a’u gosod ar dun pobi gydag ychydig o flawd wedi ei ysgeintio arno. Gorchuddiwch gyda cling film neu liain sychu llestri a’u gadael am awr a hanner arall i godi.

Cynheswch y popty i 230°C/ Ffan 210°C/ Nwy 8 a’u pobi am 10 munud nes eu bod nhw’n euraidd frown.

Gadewch i oeri ar rwyll fetel.

Yn y cyfamser chwipiwch yr hufen gyda’r fanila a’r siwgr eisin.

Gratiwch y marsipán a’i gymysgu gydag ychydig bach o laeth i ffurfio past meddal.

Pan fo’r byns yn oer torrwch y topiau i ffwrdd a’u gosod i un ochr.

Tynnwch ychydig o’r bara allan o ganol y byns a cymysgwch y briwsion bara gyda’r past marsipan a llenwch y twll gyda’r gymysgedd.

Peipiwch ychydig o’r hufen am ei ben, a rhowch y caead yn ôl am eu pennau.

Ysgeintiwch ychydig o siwgr eisin am eu pennau a mwynhewch!

Fy nhorth cyntaf

17 Tach

Mae gennyf gyfaddefiad i’w wneud. Dwi wedi bod yn prynu mwy o lyfrau coginio.

Wir i chi, mae o fel rhyw fath o addiction. Dwi’n ddigon hapus yn darllen trwyddyn nhw fel nofelau, mae gennyf hyd yn oed bentwr wrth fy ngwely ar hyn o bryd! Ond y prif reswm dwi’n eu prynu yw er mwyn dysgu pethau newydd a thrio pethau gwahanol.

Y ddau diweddaraf dwi wedi’i prynu yw llyfr newydd Hugh Fearnley Whittinsgtall, Veg Everyday a llyfr Dan Lepard, Short & Sweet – The Best of Home Baking. Hefyd ar fy mhenblwydd fe gefais lyfr ar wneud bara gan fy mrawd, llyfr Richard Bertinet, Crust.

Dim ond llyfr Dan Lepard dwi wedi’i ddefnyddio hyd yn hyn, mae o’n llyfr gwych gyda phenodau gwahanol ar gacennau, bisgedi, pastry, pwdinau a bara. A’r peth dwi’n licio fwyaf am y llyfr yw bod yna gyflwyniad hir a thudalennau o tips a thechnegau ar ddechrau pob pennod – felly llawer mwy na dim ond rysetiau a lluniau neis.

Nawr mae pawb yn gwybod mai cacennau a phethau melys sy’n mynd a fy mryd i ac mae’r llyfr yn llawn ohonyn nhw. Ond am ryw reswm y peth cyntaf yr oeddwn i eisiau ei wneud allan o’r llyfr yma oedd bara. Heblaw am foccacia dwi wedi bod yn eithaf petrusgar o wneud bara, ond roedd cyflwyniad Dan Lepard yn ddigon cynhwysfawr i fy ysgogi i drio.

Y rysait bara cyntaf yn y llyfr yw bara gwyn hawdd. A da chi’n gwybod be, mae o!

Dyma’r Rysait

Cynhwysion

400g blawd cryf gwyn

1 llwy de o furum sych (y math da chi’n ei gael mewn pecynnau unigol)

1 llwy de o halen mân

300ml o ddwr cynnes

olew ar gyfer tylino

Dull

1. Cymysgwch y blawd, burum, halen a dŵr mewn bowlen.

2. Gorchuddiwch efo cadach neu liain sychu llestri, a’i adael am ddeng munud

3. Yna tylinwch y gymysgedd am ryw funud, gan blygu ac ymestyn y toes cyn ei roi yn ôl yn y fowlen a’i adael am ddeng munud arall. Mae’n bosib gwneud hyn gyda chymysgwr trydan gyda bachyn tylino, neu gyda llaw. Os ydych yn ei wneud â llaw rhowch olew nid blawd ar eich bwrdd. Fe fydd y gymysgedd yn reit wlyb i ddechrau, ond wrth i chi ddyfalbarhau fe fydd yn gwella.

4. Mae angen gwneud y cam yma ddwywaith eto, gan adael i’r toes orffwys am ddeng munud bob tro. (Dyma ble mae Dan Lepard yn wahanol i nifer o bobwyr eraill, yn lle tylino am ddeng munud)

5. Siapiwch y toes mewn i belen gron, a’i osod ar hambwrdd pobi sydd wedi’i daenu â blawd.

6. Gorchuddiwch gyda lliain sychu llestri unwaith eto, a’i adael am ryw 45 munud, neu nes bod y toes wedi cynyddu o 50%.

7. Torrwch slaes yn nhop y toes (bydd angen cyllell finiog i wneud hyn!) a’i bobi ar 220C/200C fan am 35-40 munud, nes ei fod yn euraidd frown.

Ers dechrau darllen am sut mae gwneud bara dwi wedi sylwi bod yna yna gymaint o ryseitiau gwahanol a thechnegau gwahanol o drin y toes, mae o’n ddigon i ddrysu unrhyw un. Mae’r ffordd mae Dan Lepard a Richard Bertinet yn gwneud a thrin eu bara yn hollol wahanol. Felly am y tro dwi am geisio perffeithio rhai o ryseitiau Dan Lepard, gawn ni weld sut fyddai’n dod ymlaen.